πηγή: http://www.newsbomb.gr/koinwnia/story/234445/i-giorti-tis-ypsosis-toy-timioy-stayroy
Η γιορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού
Η σημαντικότερη γιορτή του Σεπτέμβρη είναι η σημερινή, του Σταυρού, γι' αυτό και ο μήνας λέγεται σε πολλούς τόπους Σταυριάτης, Σταυριώτης ή Σταυρός και η 1η του μέρα Πρωτοσταυριά.
Στις εκκλησίες
μοιράζεται την ημέρα αυτή βασιλικός, που πηγάζει από την παράδοση ότι
στο μέρος όπου βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός είχε φυτρώσει το αρωματικό αυτό
φυτό, γι' αυτό και ο βασιλικός λέγεται και «σταυρολούλουδο».
Τη γιορτή του Σταυρού αρχίζουν οι γεωργικές και τις ναυτικές
εργασίες. Γι' αυτό «Του Σταυρού, σταύρωνε και δένε», λένε οι ναυτικοί -
«Του Σταυρού, σταύρωνε και σπέρνε», λένε οι γεωργοί.
Με τη γιορτή του Σταυρού συνδέεται η προετοιμασία του σπόρου που θα
φυτέψουν στη γη, που είναι τώρα έτοιμη, μαλακή, μετά τα φθινοπωρινά
πρωτοβρόχια. Τότε κατεβάζουν το σταυρό των σταχυών, που τον είχαν πλέξει
με τα τελευταία στάχυα του θερισμού, τρίβουνε τα στάχυα και πηγαίνουν
τους σπόρους εκείνους μαζί με άλλους στην εκκλησιά.
Στη γιορτή του Σταυρού κάθε γεωργός βάζει σε μια πετσέτα το σπόρο και
τον αφήνει στα δεξιά της Ωραίας Πύλης για να ευλογηθεί, και μετά τον
σπέρνει. Επίσης με το βασιλικό από την εκκλησία και με τον αγιασμό της
ημέρας ετοιμαζόταν το νέο προζύμι για όλη τη χρονιά.
------------------------------------------
------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------
Η Εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στους Ολύμπους 14/9.
-------------------------------------------------------
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
«Ο ΤΙΜΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ»
ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΠΛΑΤΑΝΕ
Όταν
το έτος 326 μ.Χ. πήγε στα Ιεροσόλυμα η Αγία Ελένη για να προσκυνήσει
τους Αγίους Τόπους και να ευχαριστήσει το Θεό για τις επιτυχίες του γιού
της Κωνσταντίνου, τότε βρήκε την ευκαιρία να αρχίσει τις έρευνες για
την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Γρήγορα έφθασε στο Γολγοθά, όπου
διαπίστωσε προς μεγάλη της έκπληξη, ειδωλολατρικό ναό αφιερωμένο στο
πρόσωπο της θεάς Αφροδίτης. Έδωσε εντολή να τον γκρεμίσουν όσο πιο
γρήγορα μπορούσαν και να αρχίσουν αμέσως οι ανασκαφές, όπου σε κάποιο
σημείο βρέθηκαν τρεις Σταυροί. Η χαρά και η συγκίνηση ήταν μεγάλη, αλλά
και η λύπη μεγαλύτερη γιατί δε μπορούσαν να βρουν, ποιος από τους τρεις
ήταν ο Σταυρός του Κυρίου. Αμέσως ο επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος με
τους ευσεβείς ιερείς του, άρχισε τις προσευχές και τις δεήσεις. Η Εντολή
που δόθηκε στον επίσκοπο ήταν να αγγίξουν στους σταυρούς το σώμα μιας
ευσεβέστατης γυναίκας, που μόλις είχε πεθάνει. Μόλις άγγιξαν το σώμα της
στον τρίτο Σταυρό, που ήταν ο Σταυρός του Κυρίου, η γυναίκα αναστήθηκε.
Το γεγονός διαδόθηκε σαν αστραπή, σε όλες τις περιοχές των Ιεροσολύμων,
όπου πλήθος πιστών άρχισαν να συρρέουν από όλα τα μέρη, για να
προσκυνήσουν τον Τίμιο Σταυρό. Για να αποφύγουν το μεγάλο συνωστισμό
αλλά και τα δυστυχήματα που συνέβησαν, ύψωσαν τον Τίμιο Σταυρό σε μέρος
υψηλό, για να μπορέσουν να τον δουν και να τον προσκυνήσουν όλοι.
Αυτή
την Ύψωση του Τίμιου Σταυρού καθιέρωσαν οι Πατέρες τις Εκκλησίας μας να
γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου. Επίσης στις 14 Σεπτεμβρίου του έτους
628 μ.Χ. μετά δηλαδή από χρονικό διάστημα 300 περίπου χρόνων από την
Ύψωση του Τίμιου Σταυρού, έχουμε την επανάληψη της Ύψωσής Του από τον
αυτοκράτορα Ηράκλειο. Όταν οι Πέρσες το 614 μ.Χ. κυρίευσαν την
Παλαιστίνη, είχαν αρπάξει από το Ναό ένα μέρος από τον Τίμιο Σταυρό.
Μετά τη συντριβή που γνώρισαν από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο, τους
αφαιρέθηκε και το τμήμα του Τιμίου Σταυρού, όπου με μεγάλη κατάνυξη
επανατοποθετήθηκε στο Ναό της Αναστάσεως, παραδίδοντάς Τον στον
Πατριάρχη Ζαχαρία που τον ύψωσε με πανηγυρικό τρόπο.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας τιμά πολλές φορές το χρόνο τον Τίμιο Σταυρό,
όπου γρήγορα προσέλαβε το χαρακτήρα της ακίνητης Δεσποτικής γιορτής.
Όλες οι λειτουργικές πράξεις ξεκινούν και τελειώνουν με το σημείο του
Σταυρού. Η Τριαδική έναρξη « Εις το όνομα του Πατρός…κ.λ.π.» προφέρεται
σε τέσσερις χρόνους. 1) Εις το όνομα του Πατρός, 2) και του Υιού, 3)
και του Αγίου Πνεύματος, 4) Αμήν. Την ίδια ακριβώς στιγμή γίνεται και η
κίνηση του δεξιού χεριού προς τα τέσσερα σημεία του σώματος ( μέτωπο,
κάτω, δεξιά, αριστερά) σχηματίζοντας έτσι το σημείο του Σταυρού. Η κάθε
μέρα για τον κάθε χριστιανό ξεκινά και τελειώνει με το σημείο του
Σταυρού, γιατί είναι το Ιερότερο Σύμβολό του. Κατέχει ξεχωριστή θέση
μέσα σε κάθε Ναό και βρίσκεται πάντα πίσω από την Αγία Τράπεζα, όπως και
στη μια όψη όλων των λειτουργικών βιβλίων. Αλλά και έξω από κάθε Ναό
έχει πάντα την ίδια ξεχωριστή θέση γιατί δεσπόζει στην κορυφή του
Τρούλου και του Κωδωνοστασίου του. Πολλές δε φορές παρακαλούμε τον Ιερέα
να μας « Σταυρώσει», δηλαδή να μας ευλογήσει με το Σταυρό ή με άλλο
Ιερό Σκεύος, ή Ιερό Άμφιο, προκειμένου να μας ενισχύσει εναντίον του
κακού ή να μας θεραπεύσει από κάποια ασθένεια. ΄Ετσι για κάθε χριστιανό,
ο Σταυρός του Κυρίου αποτελεί το μεγαλύτερο όπλο, εναντίον του
μεγαλύτερου εχθρού μας, του Διαβόλου, « Κύριε όπλον κατά του διαβόλου
τον Σταυρόν Σου ημίν δέδωκας». Οι ακολουθίες τη μέρα της γιορτής έχουν
πανηγυρικό χαρακτήρα και η Εκκλησία μας έχει καθιερώσει αυστηρή νηστεία.
Επίσης, ξεχωριστής και ιδιαίτερης σημασίας είναι η μέρα της γιορτής και
για τον αγροτικό χριστιανικό πληθυσμό, γιατί αρχίζει η προετοιμασία της
σποράς. Για το σκοπό αυτό πηγαίνουν στην εκκλησίαμείγμα των καρπών που
θα σπείρουν (πολύσπορα) για να ευλογηθούν. Κάθε γεωργός θα βάλει σε μια
πετσέτα μικρή ποσότητα καρπών που θα σπείρει και την τοποθετεί μπροστά
και δεξιά της Ωραίας Πύλης, στην εκκλησία. Εκεί δημιουργείται ολόκληρος
σωρός που ο Ιερέας τον ευλογεί μετά το τέλος της λειτουργίας. Καθένας
μετά παίρνει την πετσέτα του με το λειτουργημένο σπόρο. Όταν θα έλθει η
ώρα της σποράς, κάθε γεωργός θα βάλει στο δισάκκι του το σπόρο που θα
σπείρει και λίγο λειτουργημένο, για να ευλογηθεί και ο υπόλοιπος και να
έχει έτσι καλή σοδειά.
Αλλά και για τους ναυτικούς είναι ξεχωριστής σημασίας η μέρα της
γιορτής, γιατί σταματούν τα μακρινά ταξίδια και ακολουθούν τη συμβουλή
της παροιμίας « του Σταυρού κοίτα και τ’ Άϊ Γιωργιού ξεκοίτα».
Μεγάλης και ιδιαίτερης σημασίας είναι και για τις νοικοκυρές, η μέρα
της γιορτής. Με το βασιλικό (το σταυρολούλουδο) που μοιράζει η εκκλησία
και παίρνουν στα σπίτια τους, παρασκευάζουν το νέο προζύμι. Το προζύμι
αυτό για σαράντα μέρες δεν το δανείζουν και με το πρώτο ψωμί που θα
ζυμώσουν κάνουν « λειτουργιά» και το μοιράζουν.
Τέλος από τη μέρα της γιορτής, σταματούν και οι καλοκαιρινές συνήθειες,
όπως ο ύπνος του καλοκαιριού που έκανε απαραίτητο η μεγάλη διάρκεια
της μέρας.
Στην Ενορία Πλατανέ το εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού βρίσκεται στο
κέντρο του χωριού και φθάνει κανείς εύκολα σ’ αυτό. Είναι ένα γραφικό
εκκλησάκι ρυθμού Βασιλικής, με διαστάσεις 9,90 Χ 2,90 μέτρα. Στον παλαιό
Ναό προστέθηκε ένα τμήμα προς τη δυτική πλευρά, περίπου 3,20 μέτρα και
ολόκληρος ο Ναός έχει τις παραπάνω διαστάσεις. Το πότε κατασκευάστηκε
και το πότε αγιογραφήθηκε μας είναι άγνωστα, πιθανολογούμε όμως ότι
έγιναν τον ΙΕ΄ αιώνα. Όμως οι υγρασίες και τα άλατα έγιναν αφορμή, ώστε
να μη διαβάζεται σήμερα καμιά του τοιχογραφία.
Η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου.
σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου