Το πικρό παράπονο του ευεργέτη Κωνσταντίνου Μπέλλιου

http://mikros-romios.gr/3618/mpellioy/

Το πικρό παράπονο του ευεργέτη Κωνσταντίνου Μπέλλιου

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

«Παρακαλώ διά της εφημερίδος σας την Δημαρχίαν ίνα εις διάστημα τεσσάρων ημερών διορίσωσιν ανθρώπους διά να παραλάβουν τα κτήματα καθότι και ταύτης της διορίας παρελθούσης θέλω λάβη άλλα μέτρα και άλλας αποφάσεις»! Αυτά έγραφε τo 1836 στην εφημερίδα «Αθηνά», εμφανώς δυσαρεστημένος ο μεγάλος ευεργέτης βαρώνος Κωνσταντίνος Μπέλλιος, ο οποίος δώριζε τεράστια κτηματική περιουσία αξίας ύψους περίπου εξήντα χιλιάδων δραχμών –ποσό υπέρογκο εκείνη την εποχή– για να ανεγερθεί το πρώτο πολιτικό νοσοκομείο στην Αθήνα, αλλά δεν βρισκόταν κανείς να την παραλάβει! Ζώντας μόνιμα στη Βιέννη και δεδομένων των ταξιδιωτικών συνθηκών της εποχής, βρέθηκε έκπληκτος μπροστά στη νεοελληνική πραγματικότητα και χρειάστηκε να απειλήσει τις Αρχές ότι θα πάρει την προσφορά του για να ευαισθητοποιήσει τους υπευθύνους να πράξουν το καθήκον τους. Είχε όμως και άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις στην Αθήνα ο σπουδαίος εκείνος Μακεδόνας, ο οποίος ευεργέτησε την πατρίδα με όσα μέσα διέθετε. Έστω και καθυστερημένα η προτομή του ευεργέτη τοποθετήθηκε από τους συμπατριώτες του στο παλαιό δημοτικό νοσοκομείο –σήμερα Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων– που έχει πρόσοψη στην οδό Ακαδημίας και τα αποκαλυπτήριά της έγιναν πριν από λίγες ημέρες με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, του Δήμου Εορδαίας και του Συλλόγου Βλατσιωτών Νομού Λαρίσης με τη συμμετοχή του Δήμου Αθηναίων.

Η μεγαλειώδης δωρεά
Ένα ολιγοσέλιδο φυλλάδιο που εκδόθηκε στη Βιέννη το 1838 αποκαλύπτει, αφενός το μέγεθος της προσφοράς του σπουδαίου εκείνου Έλληνα στην πατρίδα και αφετέρου, τις ταλαιπωρίες που υπέστη για να αξιοποιηθούν οι προσφορές του! Ήταν εκ των ελαχίστων πλούσιων ομογενών οι οποίοι έσπευσαν να αγοράσουν γη και να τοποθετήσουν χρήματα στην πόλη των Αθηνών, όχι για να κερδοσκοπήσουν, αλλά για να βοηθήσουν το υπό σύσταση κράτος. Μόλις λοιπόν αποκαταστάθηκε ο Όθων στην Αθήνα, ο Μπέλλιος, ο οποίος στην Αυστρία είχε αποκτήσει τον τίτλο του βαρόνου, έσπευσε να δωρίσει την περιουσία του για κοινωφελείς σκοπούς.
Όταν επισκέφθηκε την Αθήνα, τέλη 1836-αρχές 1837, ανεγειρόταν ακόμη το πρώτο πολιτικό νοσοκομείο της χώρας που ήταν το περίφημο Δημοτικό Νοσοκομείο «Η Ελπίς». Δεδομένης της αδυναμίας του Δήμου Αθηναίων να σηκώσει το οικονομικό βάρος της ανέγερσης και λειτουργίας ενός τέτοιου Ιδρύματος, πολλοί ήταν εκείνοι που έσπευσαν να προσφέρουν τον οβολό τους για να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει. Ανάμεσά τους ο βασιλιάς Λουδοβίκος, πατέρας του Όθωνα, ο ίδιος ο Όθων και η Αμαλία και μακρά σειρά ευαίσθητων Ελλήνων και ξένων. Προφανώς, όταν ο Μπέλλιος εξέφρασε τη διάθεσή του να δωρίσει την περιουσία του εκ μέρους του Παλατιού –με το οποίο διατηρούσε αγαθές σχέσεις– του υποδείχθηκε να βοηθήσει το Δημοτικό Νοσοκομείο το οποίο βρισκόταν στη φάση της ολοκλήρωσης, ενώ ένα τμήμα του ήδη λειτουργούσε.

Η πράξη και οι καθυστερήσεις
Έσπευσε λοιπόν με συμβολαιογραφική πράξη να μεταβιβάσει τα ακίνητα που είχε αγοράσει στον Δήμο Αθηναίων για την κάλυψη των αναγκών του Δημοτικού Νοσοκομείου. Πρόκειται για μνημειώδη συμβολαιογραφική πράξη αφού με αίτημα του Μπέλλιου τέθηκε εισαγωγή προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων που ανέφερε: «Η ελευθερία και η ανεξαρτησία της Ελλάδος ήσαν δι’ εμέ πάντοτε τα πλέον ηδύτερα αντικείμενα. Επειδή λοιπόν η πατρίς ευρίσκεται εις τας αρχάς της αναγεννήσεως και επειδή οι ομογενείς οφείλουσι να συντρέξωσι δια τούτο προσφέρω τη φιλτάτοι μοι Ελλάδι…». Και δώρισε ένα νεόκτιστο σπίτι στην περιοχή Ακροπόλεως, ένα οικόπεδο στην ίδια περιοχή, ένα περιβόλι δέκα στρέμματα στα Σεπόλια και άλλα τέσσερα στρέμματα στην ίδια περιοχή, δυόμισι στρέμματα στην περιοχή Γεράνι (Σοφοκλέους) και ένα σημαντικό ποσόν χρημάτων που του όφειλαν.
Αφού όρισε τους τρόπους και τα πρόσωπα που θα διαχειρίζονταν το θέμα, ζητούσε άμεση ανταπόκριση εκ μέρους του Δήμου Αθηναίων εάν αποδεχόταν την προσφορά διότι ήταν υποχρεωμένος συντομότατα να αποχωρήσει από την Αθήνα. Ο Δήμαρχος Αθηναίων Ανάργυρος Πετράκης έσπευσε μεν αυθημερόν να τον ευχαριστήσει για την απόφασή του, αλλά οι διαδικασίες δεν προχωρούσαν και περνούσαν οι ημέρες χωρίς αποτελέσματα. Προφανώς, ο Μπέλλιος δεν μπορούσε να έλθει σε επαφή με τους υπευθύνους, οπότε και αναγκάστηκε να απευθύνει επιστολή μέσω του Τύπου, με την οποία καθιστούσε υπεύθυνο τον Δήμο και το Δημοτικό Συμβούλιο, «το παραμελούν χρέη τόσον ιερά και μάλιστα όταν ο λόγος περί φιλανθρωπικών κοινών καταστημάτων πρόκειται».

Η παρέμβαση του Μακρυγιάννη
και η δεύτερη πίκρα του Μπέλλιου
Τότε παρενέβη ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ιωάννης Μακρυγιάννης φροντίζοντας να συνεδριάσει άμεσα το Συμβούλιο και να λάβει τις απαραίτητες αποφάσεις, εκδίδοντας ταυτόχρονα και το Ψήφισμα που αποδεχόταν το σύνολο των ρυθμίσεων που πρότεινε ο Κωνσταντίνος Μπέλλιος. Ο Μακρυγιάννης φρόντισε ταυτόχρονα να δημοσιευτούν οι πράξεις στον Τύπο, ώστε όλα να είναι σύμφωνα με τις προβλέψεις των νόμων. Αλλά δεν τέλειωσαν εκεί οι πίκρες με τις οποίες ποτίστηκε ο ευαίσθητος πατριώτης.
Από προσωπικό ενδιαφέρον και φιλανθρωπικά αισθήματα επισκεπτόταν το Δημοτικό Νοσοκομείο για να δει από κοντά τις ανάγκες του και να συνεισφέρει ανάλογα. Σε μία από αυτές τις επισκέψεις του διαπίστωσε πως δεν υπήρχαν σκεπάσματα, ενώ και η τροφή που παρεχόταν στους ασθενείς δεν ήταν ικανοποιητική. Κάλεσε αμέσως τον γιατρό του νοσοκομείου και του έδωσε εξακόσιες δραχμές ώστε να αντιμετωπιστούν οι άμεσες ανάγκες.
Οκτώ ημέρες αργότερα, ο Μπέλλιος επισκέφτηκε εκ νέου το Νοσοκομείο και τους ασθενείς. Τότε είχε μία από τις πιο πικρές του εμπειρίες. Όπως ο ίδιος εξομολογήθηκε, λυπήθηκε κατάκαρδα» όταν είδε ασθενή του Νοσοκομείου μισοπεθαμένο να είναι στην είσοδο και να περιμένει τον γιατρό. Όταν ρώτησε τον ασθενή, του απάντησε ότι τρεις ημέρες είχε να πατήσει εκεί γιατρός! Ο Μπέλλιος έφυγε απαρηγόρητος από το Νοσοκομείο όχι γιατί είχε δώσει τα χρήματα, αλλά γιατί τον κορόιδεψε ο γιατρός, ο οποίος δικαιολογήθηκε ότι ήταν ασθενής και ότι πρόσφερε τις υπηρεσίες του χωρίς να γνωρίζει εάν τελικά πληρωθεί από τον Δήμο!