τὸ ψηφιδωτὸ τοῦ Μεγ. Ἀλεξάνδρου…

http://anihneftes.wordpress.com

Τί «ἀποκαλύπτει» τὸ ψηφιδωτὸ τοῦ Μεγ. Ἀλεξάνδρου…

ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΝΑΝΟΥ
«Θησαυρό» πληροφοριών έκρυβαν οι φθορές που επέφεραν ο χρόνος και η χρήση πάνω στο περίφημο ψηφιδωτό της Πομπηίας, το οποίο απεικονίζει τον Μεγαλέξανδρο να μάχεται ενάντια στον Δαρείο. Για παράδειγμα, αποκαλύπτουν το δέος με το οποίο αντιμετώπιζαν οι Ρωμαίοι το Μακεδόνα βασιλιά, σε σημείο που πρόσεχαν να μην πατήσουν πάνω στο κεφάλι του!

Το μωσαϊκό εντοπίστηκε το 1831 σε ανασκαφές, στην «Οικία του Φαύνου», την πιο μεγάλη έπαυλη της Πομπηίας, και βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης. Εργο άφθαστης ομορφιάς, το διαστάσεων 4,6 μ. Χ 3 μ. έργο του 1ου αιώνα π.Χ. αποτελείται από περίπου 4 εκατομμύρια ψηφίδες. Στην επιφάνειά του απεικονίζεται μία ιδιαίτερα δραματική σκηνή, η επίθεση του Αλεξάνδρου εναντίον των Περσών με ηγέτη τον Δαρείο τον Γ’. Ο Αλέξανδρος εμφανίζεται επικεφαλής της πτέρυγας των Μακεδόνων και έφιππος, πάνω στο πιστό του άλογο, τον Βουκεφάλα.
«Αν και συνεχίζει να υπάρχει ασυμφωνία ως προς το αν το ψηφιδωτό παριστάνει τη μάχη της Ισσού (333 π.Χ.) ή των Γαυγαμήλων (331 π.Χ.), τα τελευταία χρόνια μάθαμε πολλά πράγματα για το έργο αυτό. Για παράδειγμα, όλοι τώρα συμφωνούν ότι πρόκειται για αντίγραφο διάσημου ελληνιστικού έργου ζωγραφικής», τονίζει ο καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο, Μάρτιν Μπέκμαν, που παρουσίασε τα αποτελέσματα της ενδιαφέρουσας έρευνάς του στο ετήσιο συνέδριο του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, στο Αναχάιμ της Καλιφόρνια.
Τι καινούργιο κομίζει η έρευνα του Καναδού καθηγητή; Το ρόλο του ψηφιδωτού από την ίδια τη χρήση του ως δαπέδου στη ρωμαϊκή έπαυλη. «Μέσα από τη μελέτη της επιφάνειάς του συλλέγουμε ενδιαφέροντα στοιχεία για τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντα των πλούσιων Ρωμαίων», εξηγεί ο ίδιος.
Ο Μπέκμαν εντόπισε πέντε μεγάλες κατεστραμμένες περιοχές στο ψηφιδωτό: μία σε σχήμα μισοφέγγαρου γύρω από τον Αλέξανδρο, δύο στην επάνω πλευρά και δύο στην κάτω. «Οι κατεστραμμένες αυτές περιοχές μας δείχνουν το μωσαϊκό μέσα από τα μάτια των Ρωμαίων, αφού μας αποκαλύπτουν τι ακριβώς ενδιέφερε τον αρχαίο επισκέπτη της έπαυλης. Αν και ο Δαρείος είναι η βασική μορφή του ψηφιδωτού, οι Ρωμαίοι ενδιαφέρονταν πολύ περισσότερο για τον Αλέξανδρο», εξηγεί.
Μέσα από προσεκτική μελέτη του έργου, ο Καναδός καθηγητής είναι σε θέση να περιγράψει με εκπληκτική λεπτομέρεια τη διαδρομή που φαίνεται να ακολουθούσαν οι επισκέπτες της έπαυλης προκειμένου να θαυμάσουν το ψηφιδωτό. Η διαδρομή αυτή ξεκινούσε από το σημείο όπου αναπαρίσταται ο Δαρείος με τους στρατιώτες του και συνέχιζε προς τον Αλέξανδρο. Εκεί ακριβώς φαίνεται ότι συνωστίζονταν οι επισκέπτες και στέκονταν μάλιστα για ώρα πάνω στο σώμα του Μακεδόνα βασιλιά, προσέχοντας ιδιαίτερα, λόγω σεβασμού, να μην πατήσουν το κεφάλι του, καθώς και το κεφάλι του αλόγου του. Οπως υπολογίζει ο Μπέκμαν, ήδη από την αρχαιότητα το ψηφιδωτό είχε παρουσιάσει φθορές στα συγκεκριμένα σημεία, τα οποία επισκευάζονταν αρχικά με ψηφίδες και αργότερα με επίχρισμα.
1η δημοσίευση: Δευτέρα, 11 Ἰανουαρίου 2010
agelioforos.gr