http://mikros-romios.gr/3757/%CE%B7-%CE%B5%CE%B3%CE%BA%CF%8D%CE%BA%CE%BB%CE%B9%CE%BF
Η εγκύκλιος «περί του μη σολοικίζειν»
Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
Οι σολοικισμοί, δηλαδή τα σφάλματα,
ιδίως συντακτικά κατά τη χρήση της γλώσσας, η παραβίαση των κανόνων και η
χρήση προτάσεων ή εκφράσεων που δεν ανταποκρίνονται στα συμφραζόμενα
ταλάνιζαν ιδιαίτερα τη δημόσια διοίκηση κατά τον 19ο αιώνα. Οι παντός
είδους δημόσιοι υπάλληλοι συνέτασσαν «σεντόνια» ολόκληρα γράφοντας
καθαρευουσιάνικες εκφράσεις, τις οποίες ανακάτευαν με το καθημερινό
λεξιλόγιό τους και τις τοπικές διαλέκτους παρουσιάζοντας ένα τραγελαφικό
αποτέλεσμα.
«Ο υποσημειούμενος εγκατασταθείς ενταύθα νομίμως, και ούσα έλλειψις εφημερίου, εχειροτονήθην ιερεύς» έγραφε μια αναφορά. «Όπως τα τέκνα των ομογενών, διδασκόμενα την πάτριον γλώσσαν και θρησκείαν, διεγείρηται εις τας τρυφεράς αυτών καρδίας το θρησκευτικόν και εθνικόν αίσθημα» ανέφερε κάποια άλλη. Τέτοιου είδους αναφορές σε υπηρεσιακά έγγραφα φαίνεται πως διάβαζε το 1872 και αγανάκτησε ο Τήνιος αγωνιστής της Επανάστασης και Υπουργός Παιδείας Δημήτριος Δρόσος. Εξέδωσε λοιπόν πριν από εκατό σαράντα χρόνια μία εγκύκλιο «περί του μη σολοικίζειν».
Απευθυνόμενος στους υπηρεσιακούς παράγοντες, ιδιαιτέρως δε στους δημοδιδάσκαλους, στην αρχή επισήμαινε πως «τινες εξ υμών, εξ απροσεξίας πάντως, διότι δυσωπούμεθα ν’ αποδώσωμεν το πράμα απλώς εις αμάθειαν, γράφοντες και προς αυτό το Υπουργείον, σολοικίζουσιν ασυστόλως, αναρτώντες ασυνδέτως απολύτους ονομαστικάς επί ετεροπροσωπίας»! Στη συνέχεια ακολουθούσε και η σχετική απειλή: «Πας ός αν ολισθήση του λοιπού εις το αλλότριον της ελληνικής φωνής τούτο παράπτωμα, θέλει παραπέμπεσθαι, έστω και πρωτοβάθμιος, εις την διαρκή εξεταστικήν των δημοδιδασκάλων επιτροπήν προς νέαν εξέτασιν». Εννοείται ότι αυτή η εγκύκλιος δεν γέννησε αποτελέσματα και σίγουρα δεν ανέκοψε το κύμα των σολοικισμών. Εξάλλου, σόλοικος ήταν και ο λόγος του Υπουργού και του Υπουργείου Παιδείας. Τέλος, η λέξη «σολοικισμός» προήλθε από τους Σόλοικους, όπως ονομάζονταν οι Αθηναίοι άποικοι της πόλης Σόλοι της Κιλικίας, οι οποίοι μιλούσαν ελληνικά με επιδράσεις από άλλες γλώσσες.
«Ο υποσημειούμενος εγκατασταθείς ενταύθα νομίμως, και ούσα έλλειψις εφημερίου, εχειροτονήθην ιερεύς» έγραφε μια αναφορά. «Όπως τα τέκνα των ομογενών, διδασκόμενα την πάτριον γλώσσαν και θρησκείαν, διεγείρηται εις τας τρυφεράς αυτών καρδίας το θρησκευτικόν και εθνικόν αίσθημα» ανέφερε κάποια άλλη. Τέτοιου είδους αναφορές σε υπηρεσιακά έγγραφα φαίνεται πως διάβαζε το 1872 και αγανάκτησε ο Τήνιος αγωνιστής της Επανάστασης και Υπουργός Παιδείας Δημήτριος Δρόσος. Εξέδωσε λοιπόν πριν από εκατό σαράντα χρόνια μία εγκύκλιο «περί του μη σολοικίζειν».
Απευθυνόμενος στους υπηρεσιακούς παράγοντες, ιδιαιτέρως δε στους δημοδιδάσκαλους, στην αρχή επισήμαινε πως «τινες εξ υμών, εξ απροσεξίας πάντως, διότι δυσωπούμεθα ν’ αποδώσωμεν το πράμα απλώς εις αμάθειαν, γράφοντες και προς αυτό το Υπουργείον, σολοικίζουσιν ασυστόλως, αναρτώντες ασυνδέτως απολύτους ονομαστικάς επί ετεροπροσωπίας»! Στη συνέχεια ακολουθούσε και η σχετική απειλή: «Πας ός αν ολισθήση του λοιπού εις το αλλότριον της ελληνικής φωνής τούτο παράπτωμα, θέλει παραπέμπεσθαι, έστω και πρωτοβάθμιος, εις την διαρκή εξεταστικήν των δημοδιδασκάλων επιτροπήν προς νέαν εξέτασιν». Εννοείται ότι αυτή η εγκύκλιος δεν γέννησε αποτελέσματα και σίγουρα δεν ανέκοψε το κύμα των σολοικισμών. Εξάλλου, σόλοικος ήταν και ο λόγος του Υπουργού και του Υπουργείου Παιδείας. Τέλος, η λέξη «σολοικισμός» προήλθε από τους Σόλοικους, όπως ονομάζονταν οι Αθηναίοι άποικοι της πόλης Σόλοι της Κιλικίας, οι οποίοι μιλούσαν ελληνικά με επιδράσεις από άλλες γλώσσες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου