Maria Dimitriou κοινοποίησε φωτογραφία από Κωνσταντίνος Ζήτρος.
Κωνσταντίνος Ζήτρος στην τοποθεσία Εκδόσεις Ζήτρος- Αρχαία Ελληνική Γραμματεία
Πλάτων – Αριστοτέλης: προς μία συμφιλίωση
Στην ιστορία της φιλοσοφίας διακρίνεται η τάση κατάταξης του αριστοτελικού στοχασμού σε ένα επίπεδο κριτικής και αναίρεσης του πλατωνικού φιλοσοφικού «οικοδομήματος». Το τέκνο του πλατωνικού λόγου, ο εμπειριστής πλέον Αριστοτέλης, - κατά μία επίσης πλατωνική ρήση - με το κριτικό έργο του διέπραξε ένα είδος πατροκτονίας εναντίον του ιδεαλιστή πατέρα του Πλάτωνα, όμοια με αυτή την πατροκτονία που είχε διαπράξει ο ίδιος ο Πλάτων εναντίον του θεωρητικού «πατέρα» του Παρμενίδη:
ΞΕ. Μη με οιον πατραλοιαν υπολαβης γιγνεσθαι τινα.
ΘΕΑΙ. Τι δη;
ΞΕ. Τον του πατρος Παρμενιδου λογον αναγκαιον
ημιν αμυνομενοις εσται βασανιζειν, και βιαζεσθαι το τε μη
ον ως εστι κατα τι και το ον αυ παλιν ως ουκ εστι πη.
(Πλάτ. Σοφιστ. 241d)
«ΞΕ. Μη θεωρήσεις ότι διαπράττω κάποιο είδος πατροκτονίας.
ΘΕΑΙ. Τι εννοείς;
ΞΕ. Θα αναγκαστούμε, υπερασπιζόμενοι τον εαυτό μας, να υποβάλουμε σε κριτικό έλεγχο το φιλοσοφικό λόγο του πατέρα μας Παρμενίδη και ν’ αποδείξουμε με τη βία των επιχειρημάτων ότι το ‘μη ον’ με κάποιο τρόπο υπάρχει και ότι το ‘ον’ πάλι με κάποιον τρόπο δεν υπάρχει».
Το νέο έργο του Χρήστου Αθ. Τερέζη, Καθηγητή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών και Κοσμήτορος της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, έρχεται να διαταράξει αυτή την κατεστημένη θεωρητική νόρμα. Πλατωνικός και αριστοτελικός στοχασμός δεν βαίνουν αντίθετα αλλά κινούνται στο πλαίσιο μιας έλλογης συμφιλίωσης, γεγονός που τεκμηριώνεται από τα υπομνήματα των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων (Πλούταρχος, Συριανός, Πρόκλος, Δαμάσκιος, 4ος-6ος αιώνας), όχι υπό την ισχύ ενός συμβολικού φαίνεσθαι, αλλά υπό το κράτος ενός ουσιώδους φιλοσοφικού-επιστημονικού ειναι. Θεματικοί τόποι ενδελεχούς φιλοσοφικής διερεύνησης, όπως «Η προστασία του Πλάτωνα από την κριτική του Αριστοτέλη», «Η θεωρία περί των θείων ενάδων», «Το ζεύγος πέρας-άπειρον» ή «Η θεωρία για το Εν-Αγαθόν» επικυρώνουν την εκ των φιλοσοφικών πραγμάτων σύζευξη πλατωνικού και αριστοτελικού στοχασμού και οδηγούν με ασφαλή επιστημονικά κριτήρια τον αναγνώστη στο πρωτότυπο συμπέρασμα: «ωστε συμφωνουσι κατα την μιξιν Πλατων και Αριστοτελης» (Δαμασκίου, Εις τον Φίληβον, 233. 1-5).
Ηλίας Βαβούρας, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας Α.Π.Θ.
Συγγραφέας: Χρήστος Αθ. Τερέζης
Ζήτρος
Θεσσαλονίκη 2011
σελ. 379
Στην ιστορία της φιλοσοφίας διακρίνεται η τάση κατάταξης του αριστοτελικού στοχασμού σε ένα επίπεδο κριτικής και αναίρεσης του πλατωνικού φιλοσοφικού «οικοδομήματος». Το τέκνο του πλατωνικού λόγου, ο εμπειριστής πλέον Αριστοτέλης, - κατά μία επίσης πλατωνική ρήση - με το κριτικό έργο του διέπραξε ένα είδος πατροκτονίας εναντίον του ιδεαλιστή πατέρα του Πλάτωνα, όμοια με αυτή την πατροκτονία που είχε διαπράξει ο ίδιος ο Πλάτων εναντίον του θεωρητικού «πατέρα» του Παρμενίδη:
ΞΕ. Μη με οιον πατραλοιαν υπολαβης γιγνεσθαι τινα.
ΘΕΑΙ. Τι δη;
ΞΕ. Τον του πατρος Παρμενιδου λογον αναγκαιον
ημιν αμυνομενοις εσται βασανιζειν, και βιαζεσθαι το τε μη
ον ως εστι κατα τι και το ον αυ παλιν ως ουκ εστι πη.
(Πλάτ. Σοφιστ. 241d)
«ΞΕ. Μη θεωρήσεις ότι διαπράττω κάποιο είδος πατροκτονίας.
ΘΕΑΙ. Τι εννοείς;
ΞΕ. Θα αναγκαστούμε, υπερασπιζόμενοι τον εαυτό μας, να υποβάλουμε σε κριτικό έλεγχο το φιλοσοφικό λόγο του πατέρα μας Παρμενίδη και ν’ αποδείξουμε με τη βία των επιχειρημάτων ότι το ‘μη ον’ με κάποιο τρόπο υπάρχει και ότι το ‘ον’ πάλι με κάποιον τρόπο δεν υπάρχει».
Το νέο έργο του Χρήστου Αθ. Τερέζη, Καθηγητή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών και Κοσμήτορος της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, έρχεται να διαταράξει αυτή την κατεστημένη θεωρητική νόρμα. Πλατωνικός και αριστοτελικός στοχασμός δεν βαίνουν αντίθετα αλλά κινούνται στο πλαίσιο μιας έλλογης συμφιλίωσης, γεγονός που τεκμηριώνεται από τα υπομνήματα των Νεοπλατωνικών φιλοσόφων (Πλούταρχος, Συριανός, Πρόκλος, Δαμάσκιος, 4ος-6ος αιώνας), όχι υπό την ισχύ ενός συμβολικού φαίνεσθαι, αλλά υπό το κράτος ενός ουσιώδους φιλοσοφικού-επιστημονικού ειναι. Θεματικοί τόποι ενδελεχούς φιλοσοφικής διερεύνησης, όπως «Η προστασία του Πλάτωνα από την κριτική του Αριστοτέλη», «Η θεωρία περί των θείων ενάδων», «Το ζεύγος πέρας-άπειρον» ή «Η θεωρία για το Εν-Αγαθόν» επικυρώνουν την εκ των φιλοσοφικών πραγμάτων σύζευξη πλατωνικού και αριστοτελικού στοχασμού και οδηγούν με ασφαλή επιστημονικά κριτήρια τον αναγνώστη στο πρωτότυπο συμπέρασμα: «ωστε συμφωνουσι κατα την μιξιν Πλατων και Αριστοτελης» (Δαμασκίου, Εις τον Φίληβον, 233. 1-5).
Ηλίας Βαβούρας, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας Α.Π.Θ.
Συγγραφέας: Χρήστος Αθ. Τερέζης
Ζήτρος
Θεσσαλονίκη 2011
σελ. 379
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου