Το καινούργιο κεφάλι της Λερναίας Ύδρας

http://www.oanagnostis.gr/to-kenourgio-kefali-tis-lerneas-idras/

Το καινούργιο κεφάλι της Λερναίας Ύδρας

ο αναγνώστης στις 30 Δεκεμβρίου, 2014

του Κώστα Ακρίβου(Για το ημερολόγιο ενός δειλού του Β.Παπαθεοδώρου).

Αν ήθελε κανείς να απομονώσει δύο στοιχεία από τα γνωρίσματα που χαρακτηρίζουν το σύνολο των έργων του Βασίλη Παπαθεοδώρου, αυτά θα έλεγα πως είναι καταρχήν η πρωτοτυπία της θεματολογίας του, συνδυασμένη με αρκετή δόση συγγραφικής τόλμης, και κατά δεύτερο η αφηγηματική γλαφυρότητα που διακρίνει τα δεκατέσσερα μέχρι στιγμής βιβλία του.
Οι χαρακτήρες που κατοικούν τη μυθοπλασία του Β. Παπαθεοδώρου είναι τόσο εύγλωττοι και αληθοφανείς στη δράση τους, ώστε δεν χρειάζεται μεγάλος κόπος για να τους εγγράψει η φαντασία του αναγνώστη στο οικείο κοινωνικό του περιβάλλον. Τους διαποτίζει το άρωμα της καθημερινότητας, γίνονται άμεσα και απτά ο καθρέφτης των συνηθισμένων ανθρώπων που κυκλοφορούν γύρω μας αλλά ταυτόχρονα και του ίδιου του εαυτού μας. Πρέπει ωστόσο να διευκρινιστεί ότι δεν πρόκειται για γλαφυρότητα που κλίνει προς την αφηγηματική και κατά συνέπεια την αναγνωστική ευκολία, το αντίθετο μάλιστα. Με χαρακτήρες πειστικούς και ευδιάκριτους εκείνο που πετυχαίνει η γραφή του Β. Παπαθεοδώρου είναι να κερδίσει την απρόσκοπτη αφηγηματική ροή, για να έρθει αβίαστα και εντελώς φυσικά να διαποτίσει τη συνείδηση του αναγνώστη με την προβληματική και την αγωνία του. Όσο δε για την πρωτοτυπία και τη συνεπακόλουθη τόλμη των θεμάτων που πραγματεύεται, καλύτερη απόδειξη από το τελευταίο του μυθιστόρημα Το ημερολόγιο ενός δειλού δεν υπάρχει.
Ο σχολικός εκφοβισμός, αλλιώς bullying, είναι ίσως το χειρότερο απόστημα του σημερινού σχολείου. Η λεκτική και η σωματική βία ανάμεσα μαθητές και μαθήτριες, γυμνασίου και λυκείου, είναι μαζί με την εμφάνιση της Χρυσής Αυγής στα σχολεία αυτά τα φαινόμενα που όχι μόνο υποβαθμίζουν την όποια ποιότητα του σημερινού σχολείου, δημόσιου και ιδιωτικού, αλλά και τα στοιχεία που προοιωνίζονται ένα μάλλον ζοφερό μέλλον της ήδη προβληματικής μας κοινωνίας. Όλοι συμφωνούμε πως επιδίωξη και ζητούμενο στις μέρες μας είναι η συνεργασία των μαθητών και η από κοινού δράση για την επίτευξη ενός κοινωνικού μοντέλου όπου θα πρυτανεύει το πνεύμα της αλληλεγγύης. Όμως κάτι τέτοιο δυστυχώς εγγράφεται στη σφαίρα του ευχολογίου, γιατί όσο θα συνεχίσει να υπάρχει και να γιγαντώνεται το κλίμα της ειρωνείας, του αποδοκιμαστικού βλέμματος, του χλευασμού, της απόρριψης, της κρυφής ή φανερής βιαιοπραγίας, οι έννοιες της συμπαράστασης και της φιλίας όλο και θα απομακρύνονται. Οι δύο πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος δεν είναι παρά ενδεικτικά πρόσωπα μιας αρρωστημένης κατάστασης που απλώνεται σαν πανώλη στο σημερινό σχολείο, γι’ αυτό άλλωστε η αφήγηση του συγγραφέα διαποτίζεται από ένα άρωμα θλίψης, όσο κι αν προσπαθεί να ελαφρύνει αυτό το κλίμα με δόσεις χιούμορ – δηλωτικό κι αυτό γνώρισμα της γραφής του Β. Παπαθεοδώρου.
Οι απόψεις που ακολουθούν είναι από πρόσωπα που βιώνουν το γεγονός του σχολικού εκφοβισμού, καθώς πρόκειται για μαθητές που διάβασαν το βιβλίο. Συγκεκριμένα πρόκειται για τέσσερις μαθητές και μαθήτριες που φοιτούν στη Β΄ τάξη του Γυμνασίου Ιωλκού, στον Άνω Βόλο.

Το Ημερολόγιο ενός δειλού περιγράφει την καθημερινή βιαιότητα ανάμεσα στα παιδιά, ενώ αναλύει τις ψυχολογικές μεταπτώσεις τόσο του θύματος όσο και του θύτη. Κατά τη γνώμη μου πρόκειται για ένα μυθιστόρημα όπου ο συγγραφέας μέσα από αυτό προσπαθεί να “σηκώσει” το ηθικό των θυμάτων στον σημερινό κόσμο που ζούμε. Έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο θυμός, η βία, η έχθρα και όχι η φιλία και η αγάπη. Το συνιστώ σε όλα τα παιδιά του γυμνασίου, αγόρια και κορίτσια, είτε έχουν ασκήσει είτε έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας. Γιατί; Μα για να διαπιστώσουν ότι υπάρχουν δύο “φάρμακα” που ίσως οδηγούν στη λύση του προβλήματος: όχι η δειλία και ο φόβος, αλλά ο χρόνος και προπάντων η τόλμη.
Χριστίνα Μ.
Είναι ένα καλογραμμένο βιβλίο που κάνει κλικ και ζουμάρει σ’ ένα δύσκολο και επίκαιρο θέμα, το bullying. Γραμμένο με αμεσότητα και ξεκάθαρα νοήματα μπορεί να διαβαστεί απ’ όλα τα παιδιά της ηλικίας μου. Μας δίνει να καταλάβουμε ότι δυστυχώς, εκτός από την οικονομική κρίση, υπάρχει η κρίση ανθρωπιάς που εμφανίζεται κυρίως με τη μορφή της βίας. Το μυθιστόρημα μας παρουσιάζει με έξυπνο τρόπο δύο εκ διαμέτρου αντίθετους χαρακτήρες. Ο Νίκος και ο Θοδωρής, ο θύτης και το θύμα. Ο πρώτος είναι βίαιος, εγωιστής και στην αντίπερα όχθη ένα παιδί ευαίσθητο, ευγενικό και ήρεμο. Δυστυχώς έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση και αφήνει να τον στοχοποιούν και να τον εκμεταλλεύονται. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί και άλλους χαρακτήρες που παίρνουν μέρος στη δράση. Έτσι, υπάρχει η ομάδα που αδιαφορεί και προσπερνά το πρόβλημα γιατί δεν την αγγίζει, ο ομάδα που για να είναι in συμμετέχει, εκείνη των αλλοδαπών που για να μην περιθωριοποιηθούν εθελοτυφλούν και γενικά όλοι κατά κάποιο τρόπο είναι μάρτυρες των βίαιων περιστατικών. Το bullying εξελίσσεται με διάφορες μορφές: ψυχολογικά, λεκτικά, ηλεκτρονικά. Το τέλος του βιβλίου βέβαια έρχεται να δικαιώσει το θύμα και να ανατρέψει όλη την κατάσταση. Εδώ είναι που ο αναγνώστης συνειδητοποιεί τη θέση του καθενός, αλλά και πόσο εύκολα μπορούν να ανατραπούν οι ρόλοι. Έτσι λοιπόν συμβαίνει  αυτό που έλεγε ο Γκάντι: “Το κακό που προξενεί η βία είναι μόνιμο”, όμως ο συγγραφέας του βιβλίου μάς λέει με τον τρόπο του ότι πάντα το καλό θα βρίσκει τον τρόπο να νικάει.
Μαργιάννα Κ.

Το βιβλίου “Το ημερολόγιο ενός δειλού” του Βασίλη Παπαθεοδώρου μού “μίλησε”, είναι ένα βιβλίο συγκινητικό και γραμμένο με μοναδική ζωντάνια. Οι χαρακτήρες του είναι αληθινοί, πραγματικοί, σχεδόν σου θυμίζουν κάποιον. Αναφέρεται στη σχολική βία και στα τραύματα που αφήνουν στο θύμα αλλά και στον θύτη. Παρουσιάζει τα γεγονότα με πρωτότυπο τρόπο και όχι από τη συνηθισμένη οπτική γωνία. Το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλα τα παιδιά της ηλικίας μου, επειδή η ιστορία μας αφορά και μας αγγίζει όλους.
Αθηνά Α.


“Το ημερολόγιο ενός δειλού” είναι εξαιρετικό και κατά τη διάρκεια που το διάβαζα με είχε εντυπωσιάσει. Είναι ένα μυθιστόρημα που σε “τραβάει” μέσα του, δεν θέλεις να σταματήσεις να το διαβάζεις επειδή έχεις αγωνία για την επόμενη κίνηση κάθε χαρακτήρα. Για να πω την αλήθεια μου, δεν είναι εύκολο, πρέπει να δώσεις όλη σου την προσοχή, γιατί σε καθηλώνει, αλλά και γιατί έχει βαθιά νοήματα. Ο συγγραφέας Βασίλης Παπαθεοδώρου κατάφερε να γράψει ένα βιβλίο που ενδιαφέρει τη νεολαία και ταυτόχρονα την ευαισθητοποιεί γύρω από το πολύ σοβαρό ζήτημα του bullying.
Χριστόφορος Φ.

INFO: Βασίλης Παπαθεοδώρου
Το ημερολόγιο ενός δειλού
Εκδ. Καστανιώτη