ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Ο ΒΙΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΑΣ
Ως «αλογόμυγα», ο Σωκράτης ενόχλησε και έγινε αντικείμενο χλεύης και διώξεων.
Ο Σωκράτης μπορεί να διέθετε το αξιοθαύμαστο χάρισμα να κάνει φίλους,
δεν ήταν όμως ο τύπος που θα κολάκευε τους άλλους’ ακριβώς το αντίθετο,
μάλιστα. Οι αδιάκοπες και επίμονες ερωτήσεις του θύμιζαν στους
συμπολίτες του τα ακατάπαυστα τσιμπήματα των εντόμων που συνωστίζονταν
βουίζοντας γύρω από τα οπίσθια των ζώων, στον καυτό ήλιο του αττικού
καλοκαιριού. Αυτά τα τσιμπήματα, όπως και οι ερωτήσεις του Σωκράτη,
μπορούσαν να τρελάνουν το ζώο’ και ο Σωκράτης επί τριάντα χρόνια έκανε
το ίδιο στις πιο επιφανείς προσωπικότητες των Αθηνών.
Οι συμπολίτες
του, ωστόσο, ανταπέδιδαν τα τσιμπήματα. Φαντασθείτε πώς πρέπει να ένιωσε
ο Σωκράτης στην πρώτη διδασκαλία της κωμωδίας του Αριστοφάνη Νεφέλες,
ανακαλύπτοντας πως το νέο έργο του μεγάλου κωμικού ποιητή είχε ως θέμα
τον ίδιο! Ο Αριστοφάνης παρουσίαζε τον Σωκράτη ως τον καυχησιάρη κάτοχο
ενός «στοχασμού». Παρουσίαζε τον φιλόσοφο να αιωρείται σε ένα καλάθι,
στην κυριολεξία με το «κεφάλι του στα σύννεφα», να μωρολογεί ενώπιον των
εκστασιασμένων μαθητών του.
Οι Αθηναίοι λάτρευαν αυτό το είδος
ελευθερόστομης σάτιρας, ως μέρος της ελευθερίας του λόγου που
χαρακτήριζε την πολιτική και κοινωνική τους ζωή. Λέγεται πως και ο ίδιος
ο Σωκράτης απολάμβανε δεόντως την εις βάρος του σάτιρα, και μια φορά
μάλιστα, στα μισά μιας παράστασης, σηκώθηκε όρθιος για να γίνει «πιο
εύκολος στόχος».
Ο Σωκράτης δεν το έβαλε ποτέ κάτω’ αγαπούσε πάρα
πολύ τους συμπολίτες του για να τους επιτρέψει να καταστρέψουν τη ζωή
τους, επειδή δεν άντεχαν τα σκληρά ερωτήματα που οδηγούσαν στην αλήθεια.
Οι Αθηναίοι όμως είχαν γίνει λιγότερο ανεκτικοί μετά τον καταστροφικό
πόλεμο και την ήττα από τη Σπάρτη’ η πόλη περνούσε πραγματικά πολύ
δύσκολες ημέρες. Στα εβδομήντα του χρόνια, ο Σωκράτης παραπέμφθηκε σε
δίκη κατόπιν μηνύσεως τριών συμπολιτών του. Οι κατηγορίες περιλάμβαναν
την υποτιθέμενη άρνησή του να λατρεύσει τους θεούς της πόλης, την
εισαγωγή νέων θεοτήτων «καινών δαιμονίων» (με τα οποία υπονοούσαν την
πίστη του στην προσωπική συνείδηση του ανθρώπου) και διαφθορά της
νεολαίας. Ο Σωκράτης καταδικάσθηκε σε θάνατο διά κωνείου. Πέθανε όπως
έζησε. συνομιλώντας μέχρι την τελευταία στιγμή με φίλους του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου