ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ

πηγή: http://www.imakb.gr/Mitropoli_Agios_Nikitas.htm

ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ «ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ» ΑΧΕΝΤΡΙΑ

(Συνοπτικά ιστορικά)

Το ιερό προσκύνημα του αγίου Νικήτα στον Αχεντριά αποτελούσε παλαιό ερημητήριο στην περιφέρεια του εν λόγω χωριού, κοντά σε φοινικόδασος. Πρόκειται για σπηλαιώδη ναό, ο οποίος, κατά τον Paul Faure, χρονολογείται από το 17^ο αιώνα (≈ 1640 μ.ΧΑπό τον εικονογραφικό διάκοσμο του ναού σώζονται μονάχα μερικές τοιχογραφίες ενώ αριστερά του ιερού Βήματος, σε μικρότερο σπήλαιο που λειτουργεί ως Διακονικό, εκχέεται αγίασμα από σταλακτίτες.

Ο ιερός αυτός τόπος ήταν ερημητήριο και σκήτη πνευματικής άσκησης κυρίως από τους μοναχούς της Μονής Κουδουμά, οι οποίοι διέμειναν στο ερημητήριο του Αγίου Νικήτα μόνιμα ή κατά περιόδους.

Το χρονικό διάστημα μεταξύ 1948 και 1959 ο άγιος Νικήτας λειτούργησε ως Μονή της επισκοπής Αρκαδίας, όπου υπαγόταν εκκλησιαστικά, με ηγούμενο τον Ιερόθεο Κωστομανωλάκη και μικρή αδελφότητα, κατόπιν αποφάσεως του αειμνήστου Επισκόπου Αρκαδίας, -μετέπειτα Μητροπολίτη Κρήτης-, κυρού Ευγενίου Ψαλιδάκη. Στη συνέχεια λειτουργεί ως μονύδριο με ιερομονάχους που διορίζει ο εκάστοτε αρχιερεύς.

Με την από 27-3-97 απόφαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης (ΦΕΚ, τ. Β΄, 977/5- 11- 1997) –κατόπιν προτάσεως του αειμνήστου Μητροπολίτη Γορτύνης και Αρκαδίας κυρού Κυρίλλου Κυπριωτάκη-, το μονύδριο του αγίου Νικήτα χαρακτηρίστηκε ως Προσκύνημα, λαμβάνοντας νομική υπόσταση και διοικούμενο από Επιτροπή.

Από το 2001, οπότε συστάθηκε η Ιερά Μητρόπολη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου, το Προσκύνημα του αγίου Νικήτα διατήρησε τη νομική υπόστασή του και υπάγεται διοικητικά στη νεοσυσταθείσα Μητρόπολη, υπό τον μητροπολίτη κ. Ανδρέα Νανάκη. Η λειτουργία του καθορίζεται σήμερα βάσει Καταστατικού που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ, τ. Β΄, 938/ 23- 6- 2004).

            

 ------------------------------------------

πηγή:  Frangokástello, Khania, Greece (Άλμπουμ)

15/9: Άγιος Νικήτας - Saint Nikitas

Η παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Νικήτα στο Φραγκοκάστελλο.

Ο Άγιος-Νικήτας ήταν ο προστάτης των Κρητών από τις πειρατικές επιδρομές, οι οποίες αποτελούσαν αληθινή μάστιγα των παράκτιων πληθυσμών της Κρήτης. Η παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Νικήτα βρίσκεται 400 μέτρα Βορειο - Ανατολικά από το φρούριο Φραγκοκάστελλο και χτίστηκε στις αρχές του 14ου αιώνα.

Ήταν μία εκκλησία επιβλητική σε μέγεθος, με μήκος 26 μέτρα και ψηφιδωτό δάπεδο, το οποίο σώζεται στο μεγαλύτερό του μέρος, με σχέδια γεωμετρικά και παραστάσεις ζώων. Οταν ξεκίνησαν οι επιδρομές των Αράβων στην Κρήτη, η βασιλική εγκαταλείφθηκε.

Εκείνο που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι η περιοχή ήδη από το 1340 μΧ ονομαζόταν από τους Ενετούς "San Nicheta", (Άγιος Νικήτας) πράγμα που σημαίνει ότι η εκκλησία αυτή προϋπήρχε στο χώρο. Υλικά από τα ερείπια του ναού χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του κάστρου, που οι ίδιοι αργότερα (το 1374 μΧ) το ονόμασαν "Κάστρο του Αγίου-Νικήτα".

Πάνω στα ερείπια του ιερού βήματος της βασιλικής χτίστηκε και τοιχογραφήθηκε ναός αφιερωμένος στο μάρτυρα Νικήτα. Πρόκειται για απλό μικρό κτίσμα, που για να κτιστεί χρησιμοποιήθηκε μέρος από το ψηφιδωτό δάπεδο και τα υλικά της ερειπωμένης βασιλικής.

Το όνομά του γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 του Σεπτέμβρη. Μετά τη θρησκευτική λειτουργία, ακολουθεί πανηγύρι κι ύστερα ξεκινούν τα "Νικήτεια", αγωνίσματα προς τιμήν του Αγίου. Το πανηγύρι του Αγίου-Νικήτα στο Φραγκοκάστελλο είναι από τα πιο γνωστά της επαρχίας Σφακίων.

Ο μύθος του Αγίου Νικήτα

Σύμφωνα με το θρύλο, είχε γίνει ένας γάμος στο Φραγκοκάστελλο και η νύφη, μόλις τέλειωσε ο γάμος, πήρε τα τραπεζομάντηλα και πήγε να τα πλύνει κοντά στη θάλασσα. Εκεί που η νύφη έπλενε, φάνηκε ένα καράβι. Ήταν Φράγκοι και σκέφτηκαν να πάρουν την όμορφη κοπέλα και να την κάνουν δώρο στο βασιλιά τους. Η απαγωγή έγινε νύχτα και δεν τους είδε κανείς. Την πήγαν στο παλάτι του βασιλιά, όπου μια μέρα ο βασιλιάς την είδε να κλαίει και τη ρώτησε τι είχε.
Εκείνη αναστέναξε και είπε:
- Αύριο είναι η γιορτή του Αγιού Νικήτα και γίνεται στον τόπο μου, το Φραγκοκάστελλο μεγάλο πανηγύρι.
Ο βασιλιάς γέλασε ειρωνικά και της είπε:
-Αν έχει χάρη ο Σταυρός, και δόξα ο Αι Νικήτας, να πας και εσύ στον τόπο σου και να 'ναι ακόμα νύχτα.
Το επόμενο πρωί στο Φραγγοκάστελλο, μόλις ο παπάς ξεκλείδωσε την πόρτα της εκκλησιάς είδε μια κοπέλα μέσα και φοβήθηκε. Άναψε ένα κερί, πλησίασε και είδε την κοπέλα που είχε παντρέψει πριν περίπου ένα χρόνο.
Ο θρύλος λέει ότι την έφερε καβάλα στο άλογό του ο Άγιος Νικήτας. Και από τότε γίνεται μεγάλη γιορτή μέχρι σήμερα στην εκκλησία του στο Φραγκοκάστελλο.

 ---------------------------------

πηγή:  http://www.imga.gr/loukia.htm

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΗΣ ΚΑΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

ΕΝΟΡΙΑ ΛΟΥΚΙΑΣ

Ο Ι. ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΗΤΑ

 

Πρόκειται για τρίκλιτο Ναό του οποίου το δεξιό κλίτος είναι αφιερωμένο στην Ύψωση του Τιμίου Σταυρού και το αριστερό στην Αγία Αικατερίνη. Σύμφωνα με στοιχεία της Αρχαιολογίας πιθανή χρονολογία ανεγέρσεως του Ναού, είναι ο 13^ος με 14^ος αιώνας. Παρά το ότι, όπως αναφέραμε ο Ναός είναι τρίκλιτος διαφέρει με άλλους τρίκλιτους Ναούς ως προς το ότι μορφολογικά δεν παραπέμπει σε τρίκλιτο Ναό αλλά σε μονόκλιτο. Υπάρχουν και άλλα πολλά στοιχεία που κάνουν ενδιαφέρον τον συγκεκριμένο Ναό, όπως η κεντρική πύλη με τα οικόσημα και τον πλούσιο διάκοσμο ο οποίος είναι ανάγλυφος, η κορνίζα στην πρόσοψη που φανερώνει την ιδιαίτερη σημασία και φροντίδα του κτήτορα καθώς τα συγκεκριμένα στοιχεία θεωρούνται από τα πιο ενδιαφέροντα και χρησιμοποιήθηκαν ήδη το 1900 από τον Gerola ως παράδειγμα στο είδος τους. Το εντυπωσιακότερο όλων αυτών είναι το Εικονοστάσιο του Ναού το οποίο είναι ένα από τα παλαιότερα της Κρήτης. Ανεξάρτητα από το αν ο Ναός ήταν μοναστηριακός η φεουδαρχικός αυτό που έχει σημασία είναι ότι διακοσμήθηκε με ότι καλύτερο και ακολουθώντας την αρχιτεκτονική της εποχής που κτίσθηκε.