Οδοιπορικό: Με το Μουσείο Καζαντζάκη στην Κίνα.
| γράφει η Βαρβάρα Τσάκα* |
«…Έζησα τέσσερις μήνες στην Ελλάδα, την είδα με τα μάτια μου, την άκουσα
και της μίλησα… Γνώρισα καλύτερα τη χώρα, την ιστορία της, τη φύση της,
το λαό της και την καθημερινή ζωή του. Χάρη στην ελληνική γλώσσα, που
τώρα πια μπορώ να χρησιμοποιώ όλο και περισσότερο και με όλο και
μεγαλύτερη ευχέρεια, ανακάλυψα τη σημερινή Ελλάδα, ακόμα πιο υπέροχη από
εκείνη της μυθολογίας και ακόμα πιο ζωντανή από τα αρχαία μαρμάρινα
αγάλματά της…»
Αυτή είναι η Ελλάδα μέσα από τα μάτια της Κινέζας Ου Γιουέ, η οποία τα
τελευταία πέντε χρόνια πια ζει στην Αθήνα, εκπονώντας τη διδακτορική της
διατριβή στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο
Αθηνών.
«…Μαρτύρησα τα όμορφα και τα άσχημα της χώρας αυτής μέσα από τις
ευτυχισμένες και μη στιγμές του λαού της. Χαίρομαι, στενοχωριέμαι,
ενθουσιάζομαι, οργίζομαι για την …Ελλάδα, για το λαό της, για το
παρελθόν της, το παρόν και το μέλλον της. Όλο και περισσότερο αγαπάω τη
χώρα αυτή. Μακάρι μια μέρα να μπορούσα να της προσφέρω κάτι! Ακόμα και
κάτι πολύ λίγο και μικρό! Να της προσφέρω κάτι με τη γνώση μου, αυτή που
μου έδωσε η ίδια η Ελλάδα».
Για τους Έλληνες είναι η Κατερίνα. Και δεν είναι μόνο η Κατερίνα στην
Αθήνα. Είναι η Ζωή στη Θεσσαλονίκη, ο Ενδυμίων στην Κρήτη, ο Ελύτης και η
Νεφέλη στο Πεκίνο, η Σοφία στη Σαγκάη, η Ήρα, ο Ηλίας, η Γιάννα, η Εύα,
ο Γιώργος, η Χαρά… Διαλέγουν εκείνοι το ελληνικό τους όνομα, εκείνο που
θα τους κάνει να νιώθουν πιο όμορφα ή θα έχει κάποια σημασιολογική
ομοιότητα με το κινέζικό τους. Επέλεξαν να μάθουν τα ελληνικά για τη
δύναμη της γλώσσας, τη μουσικότητά της, τη λογική δομή της, την
παραγωγική ικανότητά της, αλλά και για το παράθυρο που θα τους άνοιγε
στην κατανόηση του μύθου, της φιλοσοφίας και της ομορφιάς αυτής της
χώρας.
Όλα ξεκινούν στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πεκίνου,
που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2000, με πρωτοβουλία του κ. Γιαγκ
Γκουαγκσέγκ, πρώην Πρέσβη της Κίνας στην Ελλάδα, και χορηγό τον
αείμνηστο καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλο. Όσα από αυτά τα παιδιά
στάθηκαν τυχερά, ήρθαν με υποτροφία στην Ελλάδα για να συνεχίσουν τις
σπουδές τους. Σήμερα, έχει εκλείψει αυτή η δυνατότητα. Η μόνη συμβολή
του Υπουργείου Παιδείας είναι η διάθεση μιας αποσπασμένης καθηγήτριας
για τις ανάγκες του Κέντρου. Το Κέντρο, ευτυχώς, στηρίζει τη συνέχειά
του στους Κινέζους ελληνιστές και στις ατομικές προσπάθειες των τέως και
νυν Πρέσβεων της Ελλάδας στην Κίνα. Την ψυχή του Κέντρου αποτελεί,
σήμερα, η κα Έλενα Αβραμίδου, Μορφωτική Ακόλουθος της Ελληνικής
Πρεσβείας. Είναι πάντα εκεί, εθελοντικά, να τονώνει το ενδιαφέρον των
νεαρών Κινέζων για την Ελλάδα τού χθες και του σήμερα, να τους φέρνει
όλο και πιο κοντά στην ελληνική γλώσσα.
Είναι εκείνη που φρόντισε και για το ταξίδι του Μουσείου Καζαντζάκη στην αχανή χώρα.
Στις 7 Μαΐου 2012, στην αίθουσα «ΟΜΗΡΟΣ» της Ελληνικής Πρεσβείας στο
Πεκίνο, με τη συνδρομή του πολιτιστικού τμήματος της Πρεσβείας, του
Μουσείου Καζαντζάκη και της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη,
παρουσιάσθηκε σε πολυπληθές ακροατήριο η σχέση του μεγάλου Έλληνα
συγγραφέα με την Κίνα, αλλά και οι συλλογές και οι δράσεις του Μουσείου.
Μια προσέγγιση στο έργο του δημοφιλέστερου στην Κίνα Έλληνα συγγραφέα
έγινε από τον Πρόεδρο της ΔΕΦΝΚ, κ. Γιώργο Στασινάκη, στον οποίο το
Μουσείο οφείλει πολλά για τη διεθνή του παρουσία και δράση. Βρέθηκε,
ακόμη, εκεί ο Λι Τσενγκούι, μελετητής και μεταφραστής του Καζαντζάκη στα
κινεζικά αλλά και από χρόνια φίλος του Μουσείου, στον οποίο ο Πρέσβης
της Ελλάδος κ. Θεόδωρος Γεωργακέλος απένειμε το βραβείο «Προσφορά στα
ελληνικά Γράμματα στην Κίνα».
Στην εκδήλωση συμμετείχαν και οι Κινέζοι φοιτητές του Κέντρου Ελληνικών
Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πεκίνου, εκφράζοντας, σε σπαστά ακόμη
ελληνικά, την επιθυμία τους να κατορθώσουν κάποτε να διαβάσουν από το
πρωτότυπο τον Καζαντζάκη (την πιο «ενδιαφέρουσα ανακάλυψή» τους, όπως
λένε), αλλά και να αξιωθούν να γνωρίσουν από κοντά τον θησαυρό που
κρύβει το Μουσείο. Δεν ήταν όμως ευτυχείς μόνο γιατί άκουσαν καινούργια
πράγματα για τον αγαπημένο τους Έλληνα συγγραφέα. Σε λίγες μέρες θα
απεδείκνυαν και τις χορευτικές τους ικανότητες στη βραδιά ελληνικών
παραδοσιακών χορών που θα διοργάνωνε το Κέντρο, αλλά θα συμμετείχαν και
στην επικείμενη εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου.
Αφήσαμε το Πεκίνο με τις καλύτερες εντυπώσεις.
Το ταξίδι μας συνεχίστηκε στα νοτιοανατολικά της χώρας. Ο Πρόξενος της
Ελλάδας στη Σαγκάη κ. Ευγένιος Καλπύρης και ο Σύμβουλος Τύπου κ.
Ευθύμιος Αθανασιάδης μάς συνόδευσαν στην πόλη Σαοσίνγκ (Shaoxing) της
επαρχίας Τσιοτσιάνγκ (Zhejiang), στα περίχωρα της Σαγκάης. Πρόκειται για
τη γενέτειρα του Λου Σιούν (Lu Xun), όπου εδρεύει και δραστηριοποιείται
ένα από τα έξι (6) μουσεία στην Κίνα που είναι αφιερωμένα στον πατέρα
της σύγχρονης κινεζικής λογοτεχνίας∙ σύμφωνα με τις πληροφορίες, το
μεγαλύτερο και σημαντικότερο. Με πρωτοβουλία του Γιώργου Στασινάκη, στις
10 Μαΐου 2012 είχε προγραμματιστεί η αδελφοποίηση του Μουσείου Lu Xun
με το Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη.
Στο πλαίσιο των σχέσεων που αναπτύσσει το Μουσείο Καζαντζάκη με άλλους
παρόμοιους πολιτιστικούς φορείς, έχει αδελφοποιηθεί στο παρελθόν με
μουσεία προσωπικοτήτων που συνδέθηκαν με κάποιον τρόπο με τον
Καζαντζάκη. Τον Lu Xun ο Καζαντζάκης δεν τον γνώρισε ποτέ, αφού έζησαν
και δημιούργησαν σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Οι μελετητές, ωστόσο,
διακρίνουν κοινά στοιχεία και ομοιότητες στο πολυδιάστατο έργο τους, με
κύριο χαρακτηριστικό που διαπνέει το έργο και των δύο τον βαθύ
ανθρωπισμό∙ στοιχείο αρκετό για να τους δοθεί η ευκαιρία να
«συναντηθούν» μετά θάνατον.
Φτάνοντας στην επαρχιακή πόλη του Σαοσίνγκ (που όμως αριθμεί 6 εκ.
κατοίκους), μας περίμενε ένα εορταστικό κλίμα. Στη γειτονιά που
γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Lu Xun, εκεί όπου βρίσκεται το σπίτι του, αλλά
και το νεότερης κατασκευής προσωπικό του μουσείο, υπήρχαν παντού
αναρτημένα μεγαλοπανώ με φωτογραφίες του Καζαντζάκη και μηνύματα
αδελφοσύνης και φιλίας. Η υποδοχή από τους ανθρώπους του Μουσείου, αλλά
και τους απλούς πολίτες ήταν παραπάνω από θερμή. Η ιδέα ότι
εκπροσωπούσαμε τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό μάς γέμιζε περηφάνια. Η
τελετή της αδελφοποίησης είχε μια λαμπρότητα, αλλά και μια δωρικότητα
ταυτόχρονα.
Υποκλίνονται στον Καζαντζάκη∙ αυτό είναι βέβαιο. Περισσότερο γιατί
«είδε» την Κίνα χωρίς προκαταλήψεις, με καθαρότητα ματιάς και ψυχής. Και
γιατί μέσα από τη σοφία της σκέψης του, προέβλεψε τη «μεταμόρφωσή της
από κάμπια σε πεταλούδα».
Ένα σημαντικό βήμα πνευματικής προσέγγισης έγινε ανάμεσα στις δύο χώρες,
και αυτό που συνόδευσε τις απαραίτητες υπογραφές κάτω από την ελληνική
και κινεζική σημαία ήταν η αμοιβαία δεσμευτική υπόσχεση για την απαρχή
μιας συνεχούς συνεργασίας και ανταλλαγής, που θα δώσει την ευκαιρία να
διαδοθούν εκατέρωθεν οι αξίες των πατρίδων μας.
*Η κυρία Βαρβάρα Τσάκα είναι διευθύντρια του Μουσείου Καζαντζάκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου