το πρώτο Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας (Αβασιλεύτου)

Bigbook.gr.

10 Σεπτεμβρίου

10 Σεπτεμβρίου 1925: Υπογράφεται και δημοσιεύεται το πρώτο Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας (Αβασιλεύτου), που τίθεται αμέσως σε ισχύ...
Σύνταγμα είναι ο θεμελιώδης νόμος επάνω στον οποίο βασίζεται η διαμόρφωση ολόκληρης της νομοθεσίας μιας χώρας όσον αφορά τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του πολίτη, την οργάνωση και βασικούς κανόνες λειτουργίας του κράτους και των θεσμών.

Το σύνταγμα μπορεί να εκπονηθεί και εγκριθεί από συντακτική συνέλευση (αντιπροσωπεία του λαού) ή να είναι άθροισμα νόμων ή άλλων διατάξεων που με την πάροδο του χρόνου έχουν καταστεί θεμελιώδεις.

Ιστορία[Επεξεργασία]

Τα παλαιότερα παραδείγματα μορφών συντάγματος είναι οι νόμοι του Σόλωνα και του Κλεισθένη στην αρχαία Αθήνα, οι οποίοι έβαλαν τις βάσεις και οργάνωσαν το πολιτικό της σύστημα σε ένα είδος δημοκρατίας.

Ο Αριστοτέλης αργότερα μελέτησε τα διάφορα πολιτεύματα των Κρατών-πόλεων στα έργα του Πολιτικά, Ηθικά Νικομάχεια και Αθηναίων Πολιτεία και διέκρινε την διαφορά των απλών νόμων από τους νόμους που ορίζουν το πολίτευμα και την λειτουργία του κράτους. Ταξινομώντας μάλιστα τα πολιτεύματα σε καλά και κακά, πρότεινε ένα είδος πολιτείας με μοναρχικά, αριστοκρατικά και δημοκρατικά στοιχεία στο οποίο έκανε και διάκριση μεταξύ των πολιτών που μπορούσαν να συμμετάσχουν στην πολιτική και τους μη-πολίτες και τους δούλους που δεν μπορούσαν.

Από τον Μεσαίωνα ένα πολύ διάσημο συμβόλαιο που όριζε τις σχέσεις μεταξύ μοναρχών, ευγενών και πολιτών, είναι η Μάγκνα Κάρτα (Μεγάλη Χάρτα) με το οποίο ο βασιλιάς της Αγγλίας Ιωάννης παραχώρησε δικαιώματα στους φεουδάρχες ευγενείς το 1215.

Το 1620 οι Άγγλοι «προσκυνητές» κατευθυνόμενοι με το πλοίο Μαίυφλάουερ προς την Αμερική υπέγραψαν συμφωνία με την οποία δεσμεύονταν να υπακούν στους νόμους που θα εκδίδονταν για το καλό της αποικίας. Και οι υπόλοιπες αποικίες της Αμερικής ιδρύθηκαν πάνω σε παρόμοιους καταστατικούς χάρτες και μετά την Αμερικανική Επανάσταση αποτέλεσαν πολιτειακά συντάγματα επάνω στα οποία βασίστηκε η δημιουργία του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το 1791 η Γαλλική Εθνοσυνέλευση θέσπισε μια σειρά μέτρων που αποτέλεσαν το πρώτο σύνταγμα της Γαλλίας με νέα συντάγματα να δημιουργούνται το 1793, 1795 και 1799 και μετά την ανατροπή του Ναπολέοντα ο Λουδοβίκος ΙΗ΄ παραχώρησε σύνταγμα. Ο επαναστατικός στρατός της Γαλλίας μεταξύ 1797-1799 ανέτρεψε διάφορα καθεστώτα στην Ιταλία όπου δημιουργήθηκαν δημοκρατίες που οργανώθηκαν βάση συνταγμάτων. Στην Λατινική Αμερική οι διάφορες εκρήξεις επαναστάσεων απέβλεπαν ταυτόχρονα στην ανεξαρτησία αλλά και στην διακυβέρνηση μέσω συνταγματικών θεσμών.

Διάκριση και αναθεώρηση των συνταγμάτων[Επεξεργασία]

Τα συντάγματα μπορεί να είναι γραπτά ή άγραφα αλλά και να ερμηνεύονται διαφορετικά σε διάφορες χώρες π.χ. στις Ηνωμένες Πολιτείες το σύνταγμα είναι γραπτό αλλά συνηθίζεται να ερμηνεύεται κατά το πνεύμα και όχι κατά το γράμμα του. Αντίθετα στο Ηνωμένο Βασίλειο το σύνταγμα θεωρείται άγραφο ενώ βασίζεται στο εθιμικό δίκαιο και διάφορα νομοθετήματα όπως η Πράξη Διαδοχής του 1701, ο Επταετής νόμος του 1716 και άλλους νόμους για την λειτουργία του κοινοβούλιου.

Η διαδικασία αναθεώρησης ενός συντάγματος ποικίλει από χώρα σε χώρα με διάφορους βαθμούς ασφαλιστικών δικλείδων ή δυσκολίας. Σε κάποιες χώρες όπως η Αμερική απαιτείται η έγκριση πολλών νομοθετικών σωμάτων, ενώ σε άλλες χώρες απαιτείται απλή πλειοψηφία του κοινοβουλίου (π.χ. Αγγλία) ή δημοψήφισμα (π.χ. Γαλλία).
http://el.wikipedia.org/wiki/Σύνταγμα